Het Bloementapijt van Brussel

Bloementapijt van Brussel

Het Bloementapijt is de expressie bij uitstek van vergankelijke kunst, want het kunstwerk is gedoemd om na amper vier dagen te verdwijnen. De traditie van het immense Bloementapijt dat om de twee jaar wordt aangelegd op de Brusselse Grote Markt tijdens het weekend van 15 augustus – het begin van de bloeiperiode van de begonia’s – gaat terug tot 1971.

De eerste bloementapijten in België dateren al van 1952 (Knokke, Oudenaarde, Sint-Niklaas), maar het duurde tot 1971 voordat de Grote Markt voor het eerst een vergankelijk begoniakunstwerk mocht verwelkomen. Dit gebeurde op initiatief van het College van Burgemeester en Schepenen van de Stad Brussel en van de heer Stautemas, voorzitter van de Beroepsvereniging voor de Vlaamse Sierteelt en Groenvoorziening (AVBS). Het thema van dat eerste tapijt was “sierlijke arabesken”. Sindsdien zijn maar liefst 21 bloementapijten uitgevoerd, waarin bloemenkunstenaars hun creativiteit en vakkennis de vrije loop hebben kunnen laten. Voor elke editie wordt een specifieke creatie ontworpen door de leden van de vzw “Bloementapijt van Brussel”, door bloementelers en -kunstenaars en door een grote gemeenschap van vrijwilligers uit heel België en zelfs, voor bepaalde gelegenheden, uit de hele wereld.

Het Bloementapijt wordt tegenover het Stadhuis aangelegd en meet 70 m x 24 m. Het wordt voor het grootste deel gevormd door duizenden bloemblaadjes van begonia’s en wordt in minder dan acht uur tijd opgebouwd. De zorgvuldig gekozen thema’s verwijzen naar de geschiedenis van België, en vooral van Brussel, en benadrukken onze rol binnen Europa en de internationale gemeenschap, nu eens door bepaalde gebeurtenissen te herdenken (themajaren, het Europese voorzitterschap, enz.) of ter ere van een gastland (Japan, de Mexicaanse stad Guanajuato, enz.). De creatie van het Bloementapijt, tussen traditie en moderniteit, zet de Brusselse Grote Markt schitterend in de kijker, en in ruil krijgt het tapijt een prachtig architecturaal decor. Er ontstaat een totale osmose tussen het vergankelijke werk en de kasseien van de Grote Markt, die sinds 1998 als Werelderfgoed van de Unesco wordt erkend. Het tapijt verschaft zowel de participerende kunstenaars als de Brusselaars en de toevallige bezoekers een gevoel van fierheid, vreugde en verrukking, want zo kunnen ze deelnemen aan een uitzonderlijk evenement met een hoge esthetische waarde. De Grote Markt, deze eeuwenoude marktplaats, is gedurende de 4 dagen (en 4 nachten) die het evenement duurt voor iedereen gratis toegankelijk. Naar schatting 150.000 tot 200.000 personen komen elke twee jaar het Bloementapijt op de Brusselse Grote Markt bewonderen, waardoor het evenement een must op de Brusselse cultuuragenda is geworden.

Het thema van elke editie wordt twee jaar op voorhand uitgewerkt volgens specifieke criteria die betrekking hebben op de geschiedenis, de symboliek van de Stad en/of voorstellen van kunstenaars of ontwerpers. Zodra het thema vastligt, wordt het ontwerp uitgetekend en wordt het aantal benodigde begonia’s geschat en geplant, rekening houdend met de gekozen kleuren. Aan de vooravond van het evenement wordt het ontwerp van het tapijt op ware grootte op een transparante folie overgebracht. De dag nadien brengt een honderdtal vrijwilligers de 1.680 m² grote tekening tot leven, rekening houdend met de kleurnuances van de bloemen die speciaal zijn geselecteerd om deze felgekleurde bloemencompositie te vormen. Er zijn ongeveer 300 bloemen per m² nodig, dus in totaal meer dan 500.000 begonia’s! Soms worden ook enkele dahlia’s gebruikt, als er te weinig begonia’s zijn, en het geheel wordt aangevuld met gras en andere natuurlijke materialen. Een muzikale compositie begeleidt de creatie van het tapijt.

Het is hoofdzakelijk via hun talent, hun ervaring en hun geduld dat de oudere generatie haar knowhow aan de jongsten overdraagt. Het bloemschikken is een bijzonder nauwgezet werk en vereist constante aandacht. Voor de opbouw van dit fraaie voorbeeld van volkskunst wordt een beroep gedaan op talrijke vrijwilligers.

Contactpersoon:

Vzw Bloementapijt van Brussel
M. Richard Poncin
Stadhuis – Grote Markt
1000 Brussel
richard.poncin@flowercarpet.be